Kapitał obrotowy – co to?
Kapitał obrotowy to nic innego, jak środki, którymi dysponuje firma, a które mają pokryć jej codzienne potrzeby. Żeby jednak sprawnie korzystać z tego terminu, musimy poznać także pojęcie majątku obrotowego.
Na majątek obrotowy składają się zgromadzone przez firmę zapasy, środki pieniężne, należności oraz papiery wartościowe przeznaczone do obrotu. Aktywa te – aby zostały zaliczone w poczet majątku obrotowego – muszą być przeznaczone do użytku w ciągu 12 miesięcy.
Ważne!
Majątek obrotowy nazywamy inaczej kapitałem obrotowym brutto.
W celu obliczenia kapitału obrotowego netto konieczne jest odjęcie od majątku obrotowego następujących składowych:
- faktur wystawionych przez kontrahentów;
- wynagrodzeń dla pracowników;
- składek ZUS;
- podatków;
- rat kredytów;
- rat leasingowych;
- wszystkich pozostałych zobowiązań.
Powyższy wzór (Kapitał Obrotowy = Majątek Obrotowy – Zobowiązania Bieżące) stosuje się w podejściu krótkoterminowym (majątkowym) do obliczania kapitału obrotowego. Otrzymana w ten sposób kwota powinna wystarczyć na pokrycie wszystkich zwyczajnych potrzeb przedsiębiorstwa przez bliżej nieokreślony czas. Im większa wartość kapitału obrotowego zgromadzonego przez firmę, tym mniej zagrożona jest jej płynność finansowa.
Ważne!
Kapitał obrotowy netto może występować także pod nazwą kapitał pracujący.
Istnieje również podejście długoterminowe (kapitałowe) do obliczania kapitału obrotowego – w takim układzie od kapitału stałego odejmuje się wartość aktywów stałych.
Jak działa kapitał obrotowy?
Kapitał obrotowy stanowi wewnętrzne zabezpieczenie firmy przed potencjalnymi problemami, na które może natrafić przedsiębiorca. Opóźnienia klientów w spłatach należności, problemy z dostawami materiałów, produkcją czy sprzedażą – to wszystko może postawić przedsiębiorstwo przed sytuacją, w której konieczne będzie wypłacenie wynagrodzeń, zapłacenie podatków czy uregulowanie zobowiązań krótkoterminowych bez dostępu do środków pochodzących z regularnych wpływów (lub dysponując mniejszymi niż zwykle środkami). Kapitał obrotowy netto ma ochronić firmę przed koniecznością zaciągania kredytów czy pożyczek na spłatę bieżących zobowiązań.
Strategie zarządzania kapitałem obrotowym
Teoretycznie im większy kapitał obrotowy, tym lepiej dla firmy. Owszem, płynność finansowa firmy wzrasta wraz z wysokością kapitału obrotowego, jednak dysponując dużym kapitałem, firma musi także liczyć się z rosnącymi kosztami jego utrzymania, a przez to niższymi zyskami. Dla osiągnięcia optymalnych rezultatów konieczne jest przyjęcie odpowiedniej dla przedsiębiorstwa strategii, która pozwoli zadbać o wszystkie składowe kapitału obrotowego przy jednoczesnym powiększaniu zysku.
Strategia konserwatywna
To podejście skutkuje wysokim poziomem płynności finansowej, lecz stosunkowo niskimi zyskami. Dla przedsiębiorców ceniących sobie bezpieczeństwo, będzie to rozwiązanie odpowiednie, gdyż wiąże się z bardzo niskim ryzykiem. Na czym polega?
W strategii konserwatywnej firma finansuje aktywa bieżące wykorzystując kapitał stały – gromadzi i utrzymuje nadwyżkę w postaci gotówki oraz krótkoterminowych papierów wartościowych. Poza tym przedsiębiorstwo stara się minimalizować zobowiązania krótkoterminowe. Działania te mają jednak ciemną stronę: przekładają się na zwiększenie kosztów obsługi, a w konsekwencji niższą rentowność firmy. To cena za znacznie mniejsze ryzyko niewypłacalności.
Strategia agresywna
Agresywne zarządzanie kapitałem obrotowym polega na finansowaniu aktywów w niewielkim lub zerowym stopniu z kapitałów stałych. W tym drugim wariancie wszystkie aktywa bieżące finansuje się przy pomocy zobowiązań oraz kredytów krótkoterminowych. Takie podejście zakłada albo posiadanie minimalnego kapitału obrotowego, albo całkowity jego brak.
Strategia agresywna cechuje się bardzo wysokim poziomem ryzyka utraty płynności finansowej, ale jednocześnie przynosi najwyższe zyski. Analogicznie koszty obsługi kapitału są niskie, w związku z czym wzrasta rentowność firmy.
Strategia umiarkowana
Jak łatwo się domyślić, strategia umiarkowana łączy w sobie cechy obu wcześniej omawianych strategii. Chodzi w niej o utrzymanie stosunkowo wysokiej rentowności firmy, jednocześnie dokładając starań, by zmniejszyć ryzyko niewypłacalności. Jest to rozwiązanie chętnie stosowane przez przedsiębiorstwa, które muszą regularnie mierzyć się z sezonowością. W takim układzie najczęściej aktywa bieżące finansuje się z kapitału stałego poza sezonem, podczas gdy w sezonie korzysta się z zobowiązań i kredytów krótkoterminowych.
To rozwiązanie stosunkowo bezpieczne, któremu zagrozić może jedynie naprawdę poważna przyczyna (przykładem może być panująca od początku 2020 roku pandemia, która sprawiła sporo problemów w wielu branżach, na przykład w turystyce, której zarobki w wielu miejscach na Ziemi są w dużym stopniu uzależnione od sezonu).
Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy
Niezależnie od przyjętej taktyki, przedsiębiorstwo może w wyniku różnych okoliczności lub podjętych decyzji biznesowych potrzebować dostępu do zgromadzonego kapitału obrotowego. Takie zapotrzebowanie można łatwo obliczyć, od wartości kapitału obrotowego odejmując saldo netto środków pieniężnych.
Ważne!
Na wysokość zapotrzebowania firmy na kapitał obrotowy ma wpływ wiele czynników. Jednym z nich jest skrócenie przez dostawców terminów spłaty zobowiązań przedsiębiorstwa. Inną potencjalną przyczyną jest wzrost sprzedaży (odwrotne obciążenie). Trzecim powodem mogą być przedłużające się płatności ze strony klientów.
Jak uzupełnić dziurę finansową?
Nie zawsze zgromadzony kapitał obrotowy wystarcza na wszystkie potrzeby – sprzyja temu na przykład agresywna strategia zarządzania kapitałem. W sytuacji, gdy w firmie pojawia się dziura finansowa i potrzebne są środki na uregulowanie płatności z tytułu faktur, wypłatę wynagrodzeń czy spłatę innych zobowiązań, warto rozważyć skorzystanie z faktoringu online– to bezpieczne i pewne rozwiązanie pozwalające odzyskać zamrożone środki, które mają w przyszłości wpłynąć na konto firmowe ze strony klientów. Niewątpliwą zaletą faktoringu jest krótki czas oczekiwania na decyzję oraz przelew środków, możliwość załatwienia wszystkich formalności przez internet, a także to, że skorzystanie z faktoringu nie powiększa zadłużenia firmy oraz nie wpływa negatywnie na jej płynność finansową. Dodatkowym atutem jest szeroka oferta usług dodatkowych. Do najbardziej popularnych należy możliwość przeniesienia ryzyka niewypłacalności kontrahenta na firmę świadczącą usługę faktoringu, jak również ubezpieczenie należności faktoringowych czy opcja finansowania niezbędnych zakupów firmowych za pomocą faktoringu.
Sprawdź, na czym polega faktoring online w PragmaGO i odzyskaj płynność finansową jeszcze dziś!
