Kto to jest faktor?
Faktorem nazywamy instytucję finansową, która świadczy usługi faktoringowe. W roli faktora najczęściej występuje bank lub firma faktoringowa, która specjalizuje się w tego rodzaju usługach.
Faktor to instytucja, która skupuje wierzytelności od swoich klientów, wypłaca za nie środki, a następnie pozyskuje zapłatę za sfinansowane wierzytelności bezpośrednio od kontrahentów klientów. Powyższą definicją można także opisać faktoring w klasycznej formie (faktoring jawny), ale faktorzy zajmują się także świadczeniem usług z zakresu faktoringu cichego, wymagalnościowego czy zobowiązaniowego (odwrotnego).
Dowiedz się więcej o rodzajach faktoringu
Niektóre firmy faktoringowe – takie jak PragmaGO – oferują swoim klientom inne usługi, takie jak możliwość wykupu pojedynczych faktur czy finansowanie zakupów firmowych.
Kim jest faktorant?
Drugim spośród podstawowych pojęć dotyczących faktoringu jest faktorant. Kto to taki?
Faktorant to przedsiębiorca korzystający z usługi faktoringu. Warto pamiętać, że na faktoring mogą zdecydować się te podmioty, które posiadają wierzytelności i chcą je sprzedać, aby natychmiast pozyskać należne im środki. Warunkiem skorzystania z faktoringu jest to, by posiadana wierzytelność była niewymagalna.
Pozostałe wymagania (dotyczące na przykład rocznych obrotów przedsiębiorstwa czy liczby odbiorców) mogą zostać określone w treści umowy faktoringowej i zależą od instytucji finansowej udzielającej faktoringu oraz od indywidualnych ustaleń stron.
Zanim strony podpiszą umowę, firma faktoringowa (faktor) dokona oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa starającego się o faktoring (faktoranta).
Kim jest odbiorca w faktoringu?
Istotnym podmiotem – poza faktorem i faktorantem – o którym warto wspomnieć, mimo że nie jest stroną umowy faktoringu, ale bierze udział w procesie, jest odbiorca. Pojęcie to odnosi się do przedsiębiorcy, który jest dłużnikiem faktoranta – to właśnie transakcja handlowa faktoranta i odbiorcy jest źródłem wierzytelności, którą wykupuje faktor.
Faktoring to rozwiązanie, które pozwala przedsiębiorcom odzyskać należność od dłużnika na różne sposoby. Faktoring jawny polega de facto na tym, że faktor przejmuje wierzytelność i wypłaca faktorantowi środki, a następnie ściąga należność od dłużnika na własną rękę.
Istnieje jednak druga droga, dzięki której faktorant może odzyskać pieniądze, jednocześnie nie narażając relacji z odbiorcą na szwank – mowa o faktoringu tajnym. W takim układzie dłużnik nie otrzymuje informacji o zmianie właściciela wierzytelności – wciąż będzie spłacał należność kontrahentowi, z tym że tamten będzie wówczas zobowiązany do niezwłocznego przekazania środków faktorowi.
O odbiorcy nie mówimy jednak w kontekście umowy faktoringowej, ponieważ – technicznie rzecz biorąc – nie jest on jej stroną aktywną, a jedynie wymienia się go w treści dokumentu.
Umowa faktoringowa
Wszystkie trzy pojęcia, które wprowadziliśmy w tym krótkim artykule, wynikają nie z definicji prawnych, a jedynie z praktyki, czyli zawartych już umów faktoringowych.
Przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że umowa faktoringowa należy do umów nienazwanych, co oznacza, że nie jest regulowana przepisami Kodeksu Cywilnego – stosuje się do nich zasadę swobody umów (przy zachowaniu zgodności z obowiązującym prawem).
Umowę faktoringową zawierają między sobą faktorant – będący dostawcą usług i/lub towarów, oraz faktor – skupujący wierzytelność od faktoranta. W praktyce umowa faktoringowa zakłada, że faktorant dokona cesji wierzytelności (pochodzącej z każdej faktury) na faktora, a następnie otrzyma środki pomniejszone o prowizję firmy faktoringowej. Umowę faktoringową można jednak rozszerzyć o dodatkowe usługi oraz ubezpieczyć.
Podsumowanie
Na koniec, dla utrwalenia, warto podsumować jednym zdaniem zależności zachodzące pomiędzy stronami faktoringu. Faktor w faktoringu to firma skupująca od faktoranta niewymagalne wierzytelności pochodzące z transakcji faktoranta z odbiorcą. Z tą podstawową wiedzą zrozumienie bardziej skomplikowanych zagadnień związanych z faktoringiem powinno być o wiele łatwiejsze.