Co to jest cash flow, czyli rachunek przepływów pieniężnych

Sprawozdanie finansowe składa się z trzech głównych elementów – bilansu, rachunku zysków i strat oraz cash flow. To właśnie ostatnia składowa sprawozdania finansowego jest tematem poniższego tekstu.

W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na pytania:

 

Sprawozdanie finansowe – rzut okiem

Sprawozdanie finansowe to jeden ze sposobów oceny płynności finansowej firmy, ale nie tylko – z jego pomocą sprawdza się również zdolność przedsiębiorstwa do spłacania zobowiązań oraz skuteczność w ściąganiu długów.

Na sprawozdanie finansowe składają się trzy elementy:

• bilans – spis składowych stanowiących majątek przedsiębiorstwa (aktywa), jak również źródła jego finansowania (pasywa);
• rachunek zysków i strat – wykaz przychodów i kosztów przedsiębiorstwa;
• cash flow – sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych.

Cash flow – co to?

Rachunek przepływów pieniężnych to zestawienie wszystkich przepływów pieniężnych dotyczących przedsiębiorstwa, które je sporządza. Od rachunku zysków i strat oraz bilansu cash flow różni się przede wszystkim tym, że zawiera informacje lepiej obrazujące stan faktyczny.

WAŻNE!

---

Rachunek przepływów pieniężnych – w odróżnieniu od pozostałych elementów sprawozdania finansowego – nie zawiera wartości szacunkowych, a jedynie zapis przepływów pieniężnych, które miały miejsce w rzeczywistości. Właśnie ten element czyni cash flow bardziej rzetelnym i użytecznym źródłem informacji finansowych.

 

Analiza cash flow

W celu uzyskania maksymalnej przejrzystości, informacje zawarte w cash flow dzieli się na trzy grupy – chodzi o przepływy pieniężne pochodzące:

• z działalności operacyjnej;
• z działalności inwestycyjnej;
• z działalności finansowej.

Przepływy pieniężne pochodzące z działalności operacyjnej

Ten segment danych zawiera informacje na temat podstawowej działalności firmy. Jakie wpisy tam znajdziemy?

• wpływy ze sprzedaży;
• wydatki (dostawa towarów, usługi);
• wynagrodzenia dla pracowników;
• odprowadzane podatki;
• składki ubezpieczeniowe;
• opłaty administracyjne;
• rachunki firmy;
• pozostałe wpływy i koszty z działalności operacyjnej.

WAŻNE!

---

W tym segmencie danych nie znajdziemy wzmianki o nietypowych dla przedsiębiorstwa zdarzeniach, takich jak inwestycje czy pozyskanie dotacji.

Przepływy pieniężne pochodzące z działalności inwestycyjnej

To właśnie w tej części powinny znaleźć się wszystkie dane dotyczące inwestycji poczynionych przez przedsiębiorstwo, a także wpływów z tytułu zbycia inwestycji oraz materialnych i niematerialnych aktywów trwałych i finansowych.

Przepływy pieniężne pochodzące z działalności finansowej

W tym segmencie znajdziemy informacje o pozyskanych i spłacanych źródłach finansowania, a więc:

• wpływy z emisji dłużnych papierów wartościowych;
• pozyskane środki z tytułu kredytów i/lub pożyczek;
• wpływy z wydania udziałów lub akcji przedsiębiorstwa;
• wypłaty środków dla udziałowców i akcjonariuszy;
• spłaty kredytów, pożyczek i pozostałych zobowiązań;
• wydatki związane z wykupem papierów wartościowych;
• koszty bankowe, kredytowe itp.

WAŻNE!

---

Charakterystykę i strukturę cash flow dokładnie opisuje Ustawa o Rachunkowości.

Sprawdź także!
Analiza i wskaźniki rentowności
Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa

Jak stworzyć sprawozdanie cash flow?

Zanim zaczniemy przeczesywać internet w poszukiwaniu wzoru cash flow, musimy poznać dwie metody przygotowywania rachunku przepływów pieniężnych – bezpośrednią i pośrednią.

Cash flow – metoda bezpośrednia

Ten sposób skupia się na podziale i wyszczególnieniu przepływów finansowych na dotyczące konkretnych grup wpływów i wypływów. Utworzenie takiego podziału pozwala na łatwiejsze odnalezienie informacji o zaistniałych wydarzeniach mających wpływ na finanse firmy.

W tej metodzie pod uwagę bierze się: 

• wpływy ze sprzedaży i pozostałej działalności operacyjnej;
• wydatki z tytułu dostaw, usług, wynagrodzeń, świadczeń i ubezpieczeń, podatków i pozostałych wydatków operacyjnych.

Pobierz wzór cash flow w metodzie bezpośredniej

Cash flow – metoda pośrednia

Ta metoda skupia się na ostatecznej wartości zysku netto (lub straty netto) oraz na ewentualnych korektach kosztów, pozbawionych charakteru pieniężnego, a więc takich, które w rzeczywistości nie wygenerowały wydatków.

W tej metodzie pod uwagę bierze się korekty dotyczące działalności:

• operacyjnej, takie jak amortyzacja, dywidendy, zyski z działalności inwestycyjnej czy pochodzące z różnic w kursach walut;
• obrotowej, jak zmiana stanu rezerw, zapasów, należności, zobowiązań czy rozliczeń.

Pobierz wzór cash flow w metodzie pośredniej

Warianty przepływów pieniężnych

Rezultatem utworzonej analizy cash flow jest jeden z ośmiu możliwych wariantów obejmujących wyniki (dodatnie lub ujemne) przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej:

Jak interpretować warianty?

Wariant 1 – Często oznacza gromadzenie środków oraz to, że przedsiębiorstwo zyskuje na działalności operacyjnej, jednocześnie sprzedając aktywa i zaciągając zobowiązania.

Wariant 2 – Saldo operacyjne wciąż jest dodatnie, jednak firma sprzedaje aktywa. Zwiększony przepływ inwestycyjny może oznaczać cięcie kosztów (np. poprzez zwolnienia).

Wariant 3 – Dodatni strumień operacyjny jest mniejszy niż koszty inwestycyjne firmy – przedsiębiorstwo wspomaga się więc zewnętrznymi źródłami finansowania.

Wariant 4 – Spore środki z działalności operacyjnej, ujemny wynik w działalności inwestycyjnej i finansowej – oznacza to, że firmę stać na prowadzenie inwestycji oraz że w porę spłaca zobowiązania. Taka sytuacja to dobry sygnał dla przedsiębiorstwa.

Wariant 5 – Strumień operacyjny jest ujemny, jednak pozostałe wskaźniki sugerują tymczasowość problemu – powstałe braki w środkach zostają szybko uzupełnione poprzez finansowanie zewnętrzne.

Wariant 6 – Choć firma notuje straty z działalności operacyjnej, wciąż inwestuje, co przekłada się na wzrost wartości aktywów.

Wariant 7 – Zarówno działalność finansowa, jak i operacyjna przedstawiają wynik ujemny, oznacza to, że sprzedaż nie idzie dobrze, a kredytodawcy źle oceniają sytuację firmy. W takim układzie pozostaje sprzedaż aktywów w celu załatania dziury budżetowej.

Wariant 8 – Wszystkie trzy elementy ujemne oznaczają zwykle kłopoty finansowe przedsiębiorstwa. Jeżeli firma wcześniej zgromadziła kapitał, może pokryć zapotrzebowanie, spłacić zobowiązania i poświęcić część środków na inwestycje, jednak w razie braku poduszki finansowej, uzyskanie takiego wyniku może oznaczać konieczność wprowadzenia poważnych zmian w celu uniknięcia bankructwa.

Co dalej z rachunkiem przepływów pieniężnych?

Cash flow można z powodzeniem wykorzystać na przykład w procesie oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa, dlatego że zawiera jedynie wpisy pieniężne oraz stan faktyczny finansów firmy.

PRZYKŁAD:

---

Przedsiębiorstwo zamknęło transakcję z klientem na kwotę 30 000 zł netto. Płatność ze strony kontrahenta opóźnia się, jednak dochód został już odnotowany – firma nieposiadająca przygotowanego rachunku przepływów pieniężnych będzie traktowana tak, jakby te środki posiadała, jednak ich brak w rzeczywistości wpłynie negatywnie na ocenę płynności finansowej przedsiębiorstwa.

Sporządzenie sprawozdania z przepływów pieniężnych eliminuje omawiany problem, dlatego że zawarte w nim dane przedstawiają stan rzeczywisty, a nie ten wynikający z dokumentów księgowych (faktur itp.).

Kiedy cash flow może okazać się przydatny?

• w ocenie płynności finansowej firmy;
• w procesie udzielania kredytów i pożyczek bankowych i pozabankowych;
• w ocenie ryzyka dla kredytu kupieckiego;
• w analizie wypłacalności firmy.

Warto pamiętać, że prawidłowo sporządzony cash flow to kopalnia ważnych informacji, które pomogą początkującym przedsiębiorcom w odróżnieniu wypłacalności firmy od generowanych zysków.

Czytaj także:
Zatory płatnicze – czym są i jak ich uniknąć?
Sprawozdanie o zatorach płatniczych i stosowanych terminach płatności