Co to jest wskaźnik ogólnego zadłużenia?
Wskaźnik zadłużenia ogólnego (ang. debit ratio lub debt ratio, w skrócie DR) to parametr, który wskazuje na proporcje pomiędzy aktywami firmy a kapitałem obcym. Prawidłowo obliczony wskaźnik pozwala zidentyfikować ryzyko, jakim obarczone jest np. udzielenie kredytu danej firmie lub długoterminowe zainwestowanie w jej rozwój.
Wysoki wskaźnik ogólnego zadłużenia oznacza, że przedsiębiorstwo jest mocno zadłużone – informuje wierzycieli lub potencjalnych kredytodawców, że wiarygodność finansowa firmy jest dyskusyjna, a ryzyko udzielenia kredytu danemu podmiotowi niebezpiecznie rośnie.
Wskaźnik ogólnego zadłużenia – wzór
Dokładne wyliczenie wskaźnika ogólnego zadłużenia wymaga dysponowania danymi z bilansu firmy. Jeżeli już je posiadasz, wystarczy że zastosujesz poniższy wzór:
Wynikiem równania będzie liczba z zakresu 0-1.
Jak interpretować wskaźnik ogólnego zadłużenia?
Zasada odczytywania wyniku jest dość prosta: im wyższy wskaźnik ogólnego zadłużenia, tym więcej w majątku firmy zewnętrznych źródeł finansowania (oznacza to, że przedsiębiorstwo korzysta z kredytów, pożyczek czy dotacji o dużej wartości).
Niski współczynnik z kolei informuje o tym, że przedsiębiorstwo stara się działać bez angażowania środków zewnętrznych – innymi słowy finansuje się samodzielnie lub prawie samodzielnie.
W teorii więc im niższy wskaźnik ogólnego zadłużenia, tym lepiej. Praktyka jednak pokazuje, że nie zawsze tak się dzieje. Przedsiębiorstwo, które w ogóle nie korzysta z obcego kapitału (lub korzysta w niewielkim stopniu) może być postrzegane jako podejmujące zbyt bezpieczne, a przez to nie wykorzystujące drzemiącego w nim potencjału.
W drugą stronę łatwiej o interpretację – bardzo wysoki wynik wskaźnika stanowi poważne ryzyko dla ewentualnych kredytodawców czy inwestorów. Nie oznacza to jednak, że 40- czy 50-procentowy współczynnik debt ratio stanowi duży problem dla przedsiębiorstwa i nie oznacza optymalnej struktury finansowania.
Duże firmy, które działają na rynku od wielu lat i mogą poszczycić się wysoką i stale rosnącą liczbą klientów, zwykle posiadają więcej zobowiązań niż małe i mikroprzedsiębiorstwa – wiąże się to z koniecznością poszerzania oferty czy dalekosiężnymi planami rozbudowy (np. otwieranie nowych filii, zwiększanie zatrudnienia czy zakup nowych technologii). W przypadku dużych przedsiębiorstw o ugruntowanej pozycji na rynku trudno mówić o problemach dotyczących obsługi długu – stały wzrost i wieloletnie doświadczenie wskazują na dążenie do optymalnej struktury finansowania, nawet jeśli oznacza to wyróżnianie się wysokim wskaźnikiem długu.
Warto w tym momencie zatrzymać się na chwilę i odpowiedzieć sobie na pytanie: czy dla wskaźnika ogólnego zadłużenia istnieje jakaś norma?
Wskaźnik ogólnego zadłużenia – norma
Choć ogólna zasada może brzmieć: staraj się utrzymać wskaźnik ogólnego zadłużenia na stosunkowo niskim poziomie, nie jest ona zbyt pomocna bez punktu odniesienia – ten jednak różni się w zależności od wielu czynników, przede wszystkim branży, w której działa przedsiębiorstwo, jego wielkości czy kosztów, jakie generuje.
Różne źródła wskazują , że norma wskaźnika ogólnego zadłużenia może być różnie postrzegana. Często pojawiają się jednak głosy, że “bezpieczny” wynik to liczba w przedziale 0,3 – 0,6 – taki wskaźnik zadłużenia nie odstraszy inwestorów, a jednocześnie poinformuje o dynamicznej (prawdopodobnie także rozwojowej) sytuacji finansowej firmy. Nieco węższy zakres podają niektóre polskie źródła, wskazując na wynik w zakresie 0,57 – 0,67.
Inwestorzy niechętnie podejmują nadmierne ryzyko kredytowe, dlatego zanim zdecydują się na współpracę z daną firmą, bezwzględnie wykonują analizę zadłużenia, chcąc poznać strukturę zadłużenia potencjalnego partnera, źródła finansowania aktywów oraz poziom samodzielności finansowej przedsiębiorstwa.
Inne wskaźniki zadłużenia
Wskaźnik zadłużenia ogólnego to nie jedyny parametr pomocny, gdy przeprowadzana jest analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa. Analiza zadłużenia powinna zawierać także:
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego
Współczynnik ten nazywa się także wskaźnikiem ryzyka lub dźwigni – informuje on o tym, jaka część zobowiązań długoterminowych przedsiębiorstwa jest finansowana z pomocą kapitału własnego.
Aby obliczyć wskaźnik zadłużenia długoterminowego, należy zastosować poniższy wzór:
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego
Obliczenie tego parametru pozwala zorientować się, jak wysoki jest poziom zadłużenia kapitału własnego przedsiębiorstwa. Jednocześnie wskaźnik ten mówi o tym, w jakim stopniu przedsiębiorstwo jest finansowane z pomocą kapitału własnego oraz kapitałów obcych.
Jak obliczyć wskaźnik zadłużenia kapitału własnego?
Udział kapitału obcego
Pochodny od poprzedniego wskaźnik informuje, jaka część majątku obrotowego przedsiębiorstwa jest finansowana z pomocą kapitałów obcych.
To oczywiście nie wszystkie wskaźniki, jakie możemy zastosować w analizie zadłużenia przedsiębiorstwa. Więcej na ten temat znajdziesz w naszym wpisie pod tytułem: Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa.