Estoński CIT – co to jest?
Estoński podatek dochodowy od osób prawnych działa na zasadzie ryczałtu od przychodów spółek. Jego najmocniejszą stroną, szczególnie docenianą przez przedsiębiorców, jest mniejszy udział księgowości w codziennym prowadzeniu działalności gospodarczej.
Firma, która zdecyduje się rozliczać z urzędem skarbowym korzystając z rozliczenia estońskim CIT–em, nie ma obowiązku wykonywania trzech uciążliwych czynności, które dla płatników polskiego CIT-u są na porządku dziennym. Chodzi o prowadzenie rachunkowości podatkowej, ustalanie podatkowych kosztów uzyskania przychodu oraz obliczanie podatkowych odpisów amortyzacyjnych.
Wiele firm korzystających już z estońskiego CIT wskazuje jednak na inny element, jako ten decydujący o przydatności i komforcie korzystania z tej formy rozliczenia. Chodzi o moment i częstotliwość odprowadzania podatku CIT
łaciny i oznacza dokładnie „przedłużenie” – w terminologii finansowej prolongata oznacza zwykle przesunięcie terminu płatności zadłużenia, raty kredytu czy należności za fakturę.
Jak często należy odprowadzać estoński CIT?
Zapomnij o opłacaniu składek co miesiąc lub co kwartał – podatek CIT w wariancie estońskim odprowadzasz jedynie w momencie wypłaty środków (zwykle pod postacią dywidendy). To sprawia, że estoński CIT jest najlepszym rozwiązaniem dla firm, które dużo i regularnie inwestują, a rzadko kiedy decydują się na wypłacanie zysku ze spółki. Dopóki to nie nastąpi, firma de facto nie zapłaci żadnego podatku.
W dużym skrócie oznacza to, że przedsiębiorstwa korzystające z estońskiego CIT-u mogą dowolnie wybrać sobie moment opodatkowania zgodnie z własnymi potrzebami.
Estoński CIT – efektywna stawka podatku
To nie koniec zalet, jakie niesie ze sobą estoński CIT. Choć podatek początkowo może wydawać się wyższy, efektywne łączne opodatkowanie wypada korzystniej niż w przypadku opłacania tradycyjnego CIT-u. Wynika to z faktu, że wspólnik spółki korzystającej z estońskiego podatku CIT może pomniejszyć wysokość podatku PIT należnego z tytułu dystrybucji o część podatku CIT zapłaconego już przez spółkę. Sprawdźmy, jak sprawa przedstawia się na konkretnych przykładach:
Jeżeli jesteś małym podatnikiem CIT
| Tradycyjny CIT/PIT | Estoński CIT |
| Podatnik odprowadza 9% podatku CIT, ale aż 19% podatku od dywidendy. Przy zysku spółki wynoszącym 500 000 zł netto podatnik odprowadza 45 000 zł podatku i wypłaca 455 000 zł dywidendy. Od wypłaconej dywidendy należy odprowadzić podatek w wysokości 86 450 zł. Łączna wartość podatku wynosi więc (131 450 zł, czyli 26.29%). | Podatnik odprowadza 10% podatku CIT, ale jedynie 10% podatku od dywidendy (w przypadku odliczenia 90% CIT). Przy zysku spółki wynoszącym 500 000 zł netto, podatnik musi pamiętać o podatku CIT (10%), ale wciąż może wypłacić dywidendę w wysokości 500 000 zł. Od tej dywidendy konieczne jest odprowadzenie podatku (znów 10%). To wszystko składa się na łączną kwotę podatku w wysokości 100 000 zł (20%). |
Jeżeli nie jesteś małym podatnikiem CIT
| Tradycyjny CIT/PIT | Estoński CIT |
| Podatnik musi odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy CIT w wysokości 19%. Taki sam podatek zapłaci od dywidendy. Jeżeli zysk spółki wyniesie 2 000 000 zł netto, podatnik musi odprowadzić aż 380 000 zł podatku. Możliwa do wypłacenia dywidenda to 1 620 000 zł. Podatek od niej wynosi 307 800 zł. Daje to tak naprawdę kwotę 1 312 200 zł do dyspozycji. Łączna kwota podatku wynosi 687 800 zł, co daje aż 34,39% efektywnego podatku. | Estoński CIT każe podatnikowi zapłacić 19% podatku z dochodu, ale jedynie 5% podatku od dywidendy! W omawianym obok przykładzie (2 000 000 zł zysku netto), podatnik będzie musiał odprowadzić 360 000 zł podatku. Przy wypłacie dywidendy w kwocie 2 000 000 zł podatek od dywidendy wyniesie 100 000 zł. Łączna kwota podatku w tym wariancie wynosi 460 000 zł. Kwota ta jest równa 25% wartości zysku netto. |
Estoński CIT – dla kogo?
Warto rozgraniczyć najpierw dwa okresy działania estońskiego CIT-u w Polsce. Początkowo na przykład, pod koniec roku 2020, z tej formy opodatkowania mogły skorzystać jedynie spółki akcyjne oraz z ograniczoną odpowiedzialnością. W mocy były także inne ograniczenia, takie jak limit przychodów wynoszący 100 000 000 zł rocznie (razem z VAT).
Z początkiem roku 2022 zasady estońskiego CIT-u w Polsce mocno się zmieniły. Jakie są obecne zasady podatku estońskiego?
Kto może przejść na estoński CIT?
Z estońskiego CIT-u korzystać mogą:
- spółki akcyjne;
- spółki komandytowe;
- spółki komandytowo-akcyjne;
- proste spółki akcyjne;
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Dodatkowe warunki dla podatników rozliczających się estońskim CIT-em.
Istnieją jednak dodatkowe warunki, które spółka musi spełnić, by móc rozliczać się poprzez estoński CIT. Podatnik zainteresowany przejściem na podatek estoński, musi zapewnić, że:
- zatrudnia co najmniej 3 osoby przez co najmniej 300 dni w roku podatkowym na umowę o pracę lub zatrudnia pracowników na inny rodzaj umów niż UoP;
- wspólnicy, udziałowcy i akcjonariusze spółki to jedynie osoby fizyczne;
- spółka uzyskuje nie więcej niż 50% przychodów pochodzących z odsetek, pożyczek, opłat leasingowych, wierzytelności, praw autorskich lub własności przemysłowej, a także transakcji z podmiotami powiązanymi, poręczeń czy gwarancji;
- podatnik nie posiada:
- akcji innych spółek;
- udziału w funduszu inwestycyjnym czy instytucji wspólnego inwestowania;
- firma nie sporządza sprawozdań finansowych za okres opodatkowania ryczałtem.
Ponadto przedstawiciele spółki, która chce skorzystać z estońskiego CIT-u, musi złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem do naczelnika właściwego US. Zawiadomienie to można złożyć w terminie do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, w którym dochody chcemy opodatkować ryczałtem.
Estoński CIT – kto nie może skorzystać z tej opcji?
Nawet jeżeli spółka spełnia wszystkie warunki wymienione powyżej, nie będzie mogła skorzystać z opodatkowania estońskim CIT-em, jeżeli dotyczy jej choć jeden z wymienionych elementów:
- jest przedsiębiorstwem finansowym (bankiem, kasą oszczędnościową, faktorem);
- jest instytucją pożyczkową;
- jest w stanie upadłości lub likwidacji;
- prowadzi działalność w specjalnej strefie ekonomicznej;
- utworzono ją w wyniku połączenia lub podziału;
- podzielono ją przez wydzielenie.
Jak przejść na estoński CIT?
Spełniasz wszystkie warunki i chcesz przejść na estoński CIT? Oto, co musisz zrobić!
Na początku roku podatkowego
Jeżeli chcesz zacząć rozliczać się podatkiem estońskim od początku roku podatkowego, wystarczy, że złożysz zawiadomienie o wyborze estońskiego CIT-u jako formy opodatkowania. Zawiadomienie to musi trafić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
W trakcie roku podatkowego
Jeżeli jednak planujesz dokonać tej zmiany, gdy rok podatkowy już trwa, musisz się najpierw przygotować:
Krok pierwszy: rozlicz CIT klasyczny.
Krok drugi: Zamknij księgi i wykonaj sprawozdania finansowe – krok ten jest konieczny do prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania estońskim CIT-em.
Krok trzeci: złóż zawiadomienie o wyborze estońskiego CIT-u.
CIT estoński a Nowy Ład
To właśnie zmiany podatkowe przewidziane przez program Nowy Ład sprawiły, że korzystanie z estońskiego podatku w Polsce stało się prostsze i dostępne dla szerszego grona podatników. Co zmienia estoński CIT 2.0?
- więcej rodzajów spółek może korzystać z estońskiego CIT-u;
- zniesiono konieczność ponoszenia wydatków inwestycyjnych;
- nie obowiązuje już limit przychodów rocznych, który do końca 2021 roku wynosił 100 000 000 zł rocznie (kwota ta obejmowała dotąd także podatek VAT);
- warunek dotyczący wydatków na wynagrodzenia przestał dotyczyć podatników. Wcześniej podatnik musiał zagwarantować, że wydatki na wynagrodzenia pracowników pracujących w oparciu o umowę inną niż umowa o pracę, wynoszą nie mniej niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia na UoP.
Dla przedsiębiorców zainteresowanych przejściem na estoński CIT są to więc zmiany jednoznacznie pozytywne – estoński CIT od 2022 roku jest łatwiej dostępny, a także mniej obwarowany ograniczeniami.
Estoński CIT – warunki, zasady, ustawa
Bardziej szczegółowe warunki estońskiego CIT-u czytelnik może znaleźć w dokumencie pod wdzięcznym tytułem: Ustawa z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.
O czym jeszcze warto pamiętać?
- Opodatkowaniu estońskim podatkiem CIT podlega nie tylko wypracowany przez spółkę zysk netto oraz dywidendy (jak wynika z przykładów zamieszczonych powyżej), ale także tzw. ukryte zyski, czyli: świadczenia pieniężne i niepieniężne, świadczenia odpłatne, nieodpłatne i częściowo odpłatne, czy świadczenia wykonane na rzecz udziałowców, akcjonariuszy lub wspólników (np. pożyczki).Opodatkowane są także wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą oraz nadwyżka wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość składowych w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia.
- Możesz stracić prawo do korzystania z estońskiego CIT-u w sposób klasyczny, czyli poprzez złożenie informacji o rezygnacji, ale także na skutek niespełnienia warunków wstępnych, nieprawidłowe prowadzenie ksiąg podatkowych czy przejęcie innego podmiotu.Gdy utracisz prawo do estońskiego CIT-u, o ponowne opodatkowanie na zasadach estońskich możesz ubiegać się po 3 latach, licząc od momentu zakończenia roku kalendarzowego.
- Podatnik, który zdecyduje się przejść na estoński CIT, będzie zobligowany do korzystania z tych zasad przez cztery lata kalendarzowe. Jeżeli włodarze spółki nie zdecydują się na złożenie rezygnacji z tej formy opodatkowania, rozliczanie estońskim CIT-em zostanie przedłużone o następne 4 lata.
To już wszystko na temat estońskiego podatku dochodowego dla osób prawnych. Mamy nadzieję, że ten poradnik przybliżył Ci ideę korzystania z estońskiego CIT-u i pomoże podjąć decyzję: przejść na estoński CIT, czy też póki co pozostać przy tradycyjnym rozwiązaniu. Decyzja należy do Twojej spółki!
