Jak zmienią się zasady zwolnienia z VAT dla małych firm?
Jak każdy kraj członkowski UE, także i Polska jest zobowiązana do wdrażania kolejnych dyrektyw unijnych. Jedną z nich jest Dyrektywa Rady (UE) 2020/285 zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE oraz rozporządzenie (UE) nr 904/2010. Pod tą skomplikowaną nazwą kryje się dokument, który zmieni m.in. zasady dotyczące VAT. Chodzi przede wszystkim o to, by ułatwić małym firmom prowadzenie działalności gospodarczej na terytoriach różnych państw UE. Oto, jak będzie działać zwolnienie z VAT dla małych firm:
- polskie firmy, które prowadzą działalność transgraniczną, będą mogły skorzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej,
- firmy, mające siedzibę działalności gospodarczej w innym kraju członkowskim UE, będą mogły korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT w Polsce.
Jak korzystać ze zwolnienia w innym państwie?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy przypomnieć, że zgodnie z obecnymi przepisami firmy, które zaczynają prowadzić działalność poza granicami swojego państwa, nie mogą wykorzystywać ulg podatkowych przewidzianych dla przedsiębiorstw działających w danym kraju.
Przykład:
Pan Ryszard prowadzi małą firmę w zachodniej części Polski. Chcąc poszerzyć swoją działalność, rozpoczął świadczenie usług w Niemczech w lutym 2024 roku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pan Ryszard musi odprowadzić VAT już od pierwszej transakcji zrealizowanej za granicą, a zatem ma też obowiązek zarejestrowania się dla celów VAT w Niemczech, jeszcze zanim zacznie tam sprzedawać.
Gdyby pan Ryszard zdecydował się na taki sam ruch rok później, nie musiałby się rejestrować, ponieważ skorzystałby ze zwolnienia z podatku VAT, wynikającego z nowelizacji ustawy – oczywiście pod warunkiem spełnienia pozostałych warunków.
Opisana powyżej sytuacja stanowi codzienność polskich firm, które – chcąc działać za granicą – muszą od razu odprowadzać podatek VAT, bez względu na wartość sprzedaży. Obecny stan rzeczy może więc okazać się hamulcem dla wielu małych przedsiębiorstw, które chciałyby poszerzyć obszar działalności.
Nadchodząca nowelizacja bierze ten problem pod uwagę i zrównuje warunki dla firm we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
Ważne!
Firma, która chce skorzystać ze zwolnienia z VAT, powinna pamiętać, że – choć nie będzie musiała odprowadzać należnego podatku od towarów i usług, nie odliczy także VAT naliczonego. Warto mieć to na uwadze, szczególnie jeśli firma dopiero rozpoczyna działalność, i od razu chce prowadzić sprzedaż transgranicznie. Ostateczna decyzja, czy pozostać przy VAT, czy z niego zrezygnować, należy do przedsiębiorcy.
Jak wyglądają obecne zasady zwolnienia podmiotowego w VAT dla wszystkich przedsiębiorstw w 2024 roku? Sprawdź szczegóły w naszym poradniku!
Zwolnienie z VAT – czy zmieni się limit?
Obecnie przedsiębiorcy, którzy chcą nie płacić podatku VAT, mogą to zrobić jedynie pod warunkiem, że nie przekroczyli w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł wartości sprzedaży. Nieie należy wliczać w to kwoty podatku.
Niestety – choć w kwietniu 2024 roku Minister Finansów, Andrzej Domański, zapowiedział, że limit zostanie w styczniu 2025 roku podwyższony do kwoty 240 000 zł, już dwa miesiące później informacja ta została zdementowana i wszystko wskazuje na to, że w 2025 roku obowiązujący limit pozostanie taki sam, jak obecnie.
Dodatkowe obowiązki dla przedsiębiorców
Choć najnowszy projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług ma wprowadzić pewne ułatwienia dla przedsiębiorców, wiążą się z nimi także nowe obowiązki. Zgodnie z planem, firmy, które chcą skorzystać ze zwolnienia, będą musiały spełnić następujące warunki.
Po pierwsze: muszą zarejestrować się jako podatnicy VAT w kraju, w którym mają siedzibę.
Po drugie: muszą składać raporty o obrotach. Raporty te powinny zawierać informacje dotyczące obrotów osiąganych w każdym państwie członkowskim UE, w którym firma prowadzi działalność gospodarczą. Informację taką przedstawiciel firmy powinien składać w każdym kwartale.
Po trzecie: muszą pamiętać nie o jednym, a o dwóch limitach wartości sprzedaży – krajowym (w Polsce wynosi 200 tys. zł) oraz ogólnym limicie unijnym, obecnie wynoszącym 100 tys. euro. Przekroczenie któregokolwiek z tych limitów sprawia, że przedsiębiorca traci możliwość korzystania ze zwolnienia z VAT.
Ważne!
Wartość limitu krajowego, dającego prawo do zwolnienia, jest różna w każdym państwie Unii Europejskiej. Przykładowo, w Danii wynosi zaledwie 50 000 DKK, co stanowi równowartość około 7 tys. EUR, z kolei we Francji obowiązują osobne progi dla sprzedaży towarów i usług. Planując więc rozszerzenie obszaru działalności, należy uprzedzić ten ruch dogłębnym badaniem sytuacji podatkowej w kraju docelowym.
Co planowana nowelizacja ustawy o VAT oznacza dla małych firm?
Podatnicy, którzy prowadzą firmę z siedzibą w kraju, będą mogli skorzystać z prawa do zwolnienia w innym państwie, jeżeli dostosują się do warunków panujących w danym kraju oraz nie przekroczą ustalonego tam limitu. To wszystko będzie możliwe bez konieczności rejestracji dla celów VAT, co wpłynie na obniżenie kosztów administracyjnych i pozwoli szybciej rozpocząć świadczenie usług lub sprzedaż produktów. Mniejsze koszty dla firm, prowadzących działalność transgraniczną, to także szansa na lepszą płynność finansową.
Wprowadzenie limitu obowiązującego na terenie całej Wspólnoty (100 tys. EUR) to dobra zapowiedź na przyszłość, która wskazuje, że kraje członkowskie będą miały otwartą drogę do podwyższania kwot limitów (obecnie żadne państwo Unii Europejskiej nie oferuje tak wysokiego limitu).
Konieczność raportowania obrotów co kwartał to element, który może budzić wątpliwości podatników. Z jednej strony to kolejny obowiązek i narzędzie kontroli sytuacji finansowej firmy, z drugiej jednak może się on okazać pomocny w zarządzaniu budżetem firmy – zwłaszcza w przypadku mniej doświadczonych przedsiębiorców.
Opodatkowanie imprez zdalnych
Omawiana nowelizacja ustawy wprowadza także zmiany dotyczące opodatkowania kosztów związanych z wydarzeniami artystycznymi, sportowymi, naukowymi czy kulturalnymi. Do zbioru tego zaliczymy branżowe targi, wystawy, bootcampy itp., a także usługi pomocnicze związane z organizacją tychże. Warto podkreślić, że zmiany dotyczą jedynie wydarzeń organizowanych zdalnie i zakładających wirtualną obecność uczestników.
Na czym więc polegają planowane zmiany? Chodzi o miejsce opodatkowania tych usług – obecnie obowiązuje faktyczne miejsce organizacji danej imprezy. Od momentu wyjścia nowelizacji ustawy w życie, zaczną obowiązywać tzw. zasady ogólne, które polegają na opodatkowaniu usług tego rodzaju w miejscu siedziby usługobiorcy.
Faktyczna zmiana polega więc na tym, że usługobiorcy korzystający z usług pomocniczych związanych z organizacją wydarzeń zdalnych nie będą musieli rejestrować się i rozliczać VAT w miejscach, gdzie wydarzenia te mają miejsce. Ma to szczególne znaczenie, gdy impreza odbywa się za granicą. Zamiast tego podatnik rozliczy VAT w państwie, w którym ma swoją siedzibę.
Analogiczne zasady dotyczyć będą rozliczania VAT w przypadku, gdy omawiane usługi będą świadczone na rzecz osób fizycznych niebędących podatnikami. W takiej sytuacji miejsce świadczenia usług zostanie ustalone na miejsce siedziby konsumenta. Oznacza to, że usługodawca będzie miał obowiązek pozyskania informacji na temat miejsca zamieszkania konsumenta.
Kalendarium zmian – kiedy nowe zasady zwolnienia z VAT?
Obecnie Ministerstwo Finansów złożyło już projekt ustawy, a planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów ustalono na 3 kwartał tego roku. To zresztą jeden z najpóźniejszych możliwych terminów.
Zgodnie z dyrektywą, kraje członkowskie zobowiązane są do wprowadzenia nowych przepisów od 1 stycznia 2025 r.
Tym razem jednak istnieje szansa, że polski rząd stanie na wysokości zadania i nie zaliczy wielomiesięcznego opóźnienia, jak miało to miejsce w przypadku dyrektywy work-life balance czy ustawy o sygnalistach.