Czym jest pakiet deregulacyjny? Jakie zmiany obejmuje?
Najważniejszym elementem przygotowywanego obecnie pakietu deregulacyjnego jest wprowadzenie ułatwień dla przedsiębiorców. Te dotyczyć mają m.in. zakładania działalności gospodarczej. Poza tym zmieni się prawo gospodarcze oraz zasady jego tworzenia. Ostatnim filarem pakietu deregulacyjnego – idącym w parze z łatwiejszym rozpoczynaniem działalności – jest szereg udogodnień obejmujących prowadzenie już funkcjonującej firmy.
Założenia pakietu deregulacyjnego
Tak szeroko zakrojonym zmianom przyświeca w teorii jeden ogólny cel – ułatwienie przedsiębiorcom prowadzenia biznesu. W rzeczywistości jednak kryje się za tym kilka głównych założeń, takich jak:
- zmniejszenie liczby regulacji dotyczących przedsiębiorców,
- skrócenie czasu realizacji procedur administracyjnych,
- wsparcie rozwoju mikro-, małych i średnich firm,
- skrócenie czasu kontroli przedsiębiorstw,
- zmniejszenie liczby przeprowadzanych kontroli w oparciu o kategorie ryzyka.
Pełna lista aktów prawnych, których dotkną planowane zmiany, nie została opublikowana. Dzięki wypowiedziom wiceministra Jacka Tomczaka wiemy jednak, że twórcy pakietu planują zaktualizować m.in. Kodeks postępowania administracyjnego i Kodeks cywilny.
Całość planowanych zmian ma obejmować trzy obszary – każdy z konkretnym zestawem ułatwień:
- łatwiejsze kroki w biznesie,
- prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej,
- prawo gospodarcze przyjazne przedsiębiorcom.
Obszar pierwszy: łatwiejsze kroki w biznesie
Ten obszar obejmuje zmiany w przepisach dla nowych przedsiębiorców. Chodzi przede wszystkim o doprecyzowanie zapisów, które wzbudzały wątpliwości osób zakładających działalność gospodarczą i były w przeszłości przedmiotami sporów.
Co zmienią doprecyzowane przepisy?
Po pierwsze: wprowadzą zasadę głoszącą, że osoby wykonujące działalność nierejestrowaną mogą posługiwać się wyłącznie numerem PESEL.
Po drugie: wyeliminują wątpliwości praktyczne dotyczące możliwości prowadzenia drobnej działalności (działalności nierejestrowej) przez obcokrajowców.
Po trzecie: wyeliminują wątpliwości w sprawie możliwości ponownego skorzystania z preferencyjnych składek ZUS (w ramach Małego ZUS-u Plus) – chodzi przede wszystkim o szczegółowe ustalenie zasad liczenia karencji.
Po czwarte: uregulują oskładkowanie umów cywilnoprawnych zawieranych w ramach działalności nierejestrowanej.
Obszar drugi: prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej
Polscy przedsiębiorcy często narzekają na przytłoczenie obowiązkami, jakich muszą pilnować na co dzień. Ministerstwo Rozwoju i Technologii postanowiło zaproponować konkretne zmiany. Mają onie nie tylko ulżyć firmom, ale także ułatwić im współpracę z organami administracji publicznej.
W jaki sposób pakiet deregulacyjny ma ułatwić prowadzenie działalności?
Obszar trzeci: prawo gospodarcze przyjazne przedsiębiorcom
Przedstawiciele resortu Technologii i Rozwoju zapowiedzieli, że zależy im na stabilności systemu prawnego i minimalizowaniu obciążeń regulacyjnych. Jednym ze środków do osiągnięcia tego celu ma być sprawienie, by organy legislacyjne, które wpływają na kształt prawa gospodarczego, brały w swoich pracach pod uwagę nie tylko nowe pomysły i przepisy, ale także już funkcjonujące regulacje.
Jakie zmiany zajdą w tym obszarze?
Co z kolejnymi pakietami deregulacyjnymi?
W większości publikacji na ten temat, a także w wypowiedziach przedstawicieli resortu Rozwoju i Technologii pojawia się określenie “pierwszy pakiet deregulacyjny”, co naturalnie implikuje istnienie drugiego, a może i kolejnych pakietów zmian dla przedsiębiorców.
Wprost na ten temat wypowiedział się dr Mariusz Filipek, pełnomocnik ministra rozwoju i technologii do spraw deregulacji i dialogu gospodarczego. Zgodnie z jego słowami, w przygotowaniu znajduje się drugi i trzeci pakiet deregulacyjny. Założenia drugiego mieliśmy poznać jeszcze w lipcu lub sierpniu tego roku. Choć nic takiego się nie wydarzyło, należy się spodziewać, że prędzej czy później poznamy plany ministerstwa dotyczące kolejnych pakietów.
Kiedy pierwszy pakiet deregulacyjny wejdzie w życie?
Projekt pakietu deregulacyjnego znajduje się obecnie (stan na 23 października 2024) w fazie opiniowania. Zakończyły się już konsultacje publiczne, które trwały do 30 sierpnia tego roku. Zgodnie z zapowiedziami ministerstwa, projekt stanie się przedmiotem obrad Sejmu na przełomie 2024 i 2025 roku, a wejść w życie powinien w lipcu 2025 – oczywiście z uwzględnieniem sześciomiesięcznego vacatio legis.