Co to jest NIP Europejski i jak wygląda?
Różnica pomiędzy europejskim numerem identyfikacji podatkowej, a zwykłym NIP-em jest niewielka – do standardowego numeru należy dodać kod kraju, w którym zarejestrowano daną działalność gospodarczą. W Polsce będzie to przedrostek “PL”, po którym nastąpi ciąg 10 cyfr, stanowiących NIP.
Ważne!
Nie w każdym kraju członkowskim Unii Europejskiej NIP wygląda podobnie. Poza prefiksem zmienia się także charakterystyka ciągu znaków oraz ich liczba. Jeżeli nie masz pewności, czy podany przez kontrahenta numer identyfikacji podatkowej jest prawidłowy, możesz zweryfikować go, korzystając z systemu VIES.
Jak zweryfikować numer VAT dla transakcji transgranicznych w obrębie UE?
W tym celu odwiedź stronę internetową systemu VIES, z rozwijanej listy wybierz prefiks odpowiedni dla państwa członkowskiego, na terenie którego działa Twój kontrahent, a następnie wpisz otrzymany od niego numer VAT (ważne: już bez prefiksu). Po kliknięciu przycisku “Weryfikuj” otrzymasz rezultat wyszukiwania:
Choć w większości państw członkowskich UE numer VAT składa się z prefiksu oraz ciągu samych cyfr (tak jest na przykład w Chorwacji, Danii czy w Portugalii), istnieje kilka wyjątków od tej reguły:
- w Austrii pierwszy znak w numerze VAT (po prefiksie) to zawsze litera “U”,
- cypryjskie firmy na końcu numeru VAT będą miały literę,
- we Francji pierwszy lub drugi znak numeru VAT może być literą (ale nigdy nie będzie to litera “I” ani “O”),
- w Hiszpanii litery mogą wystąpić jako pierwszy lub ostatni znak numeru VAT,
- firmy zarejestrowane w Holandii posługują się numerami VAT, w których trzecim znakiem od końca zawsze jest litera “B”,
- w Irlandii ostatnim znakiem numeru VAT jest litera, a dodatkowo na drugim miejscu numeru może wystąpić litera, cyfra, a nawet znak “+” lub “*”.
Ważne!
Jeżeli samodzielnie spisujesz numer VAT kontrahenta z Niemiec, pamiętaj, że firmy w kraju naszych zachodnich sąsiadów posiadają dwa numery VAT – jeden służy do transakcji wewnętrznych, a drugi do transgranicznych. Upewnij się, że posługujesz się prawidłowym. W razie wątpliwości skorzystaj z wyszukiwarki.
Co oznacza numer NIP z prefiksem EU?
Istnieje format NIP, który budzi wątpliwości przedsiębiorców – chodzi o numery VAT poprzedzone przedrostkiem EU. Taki numer nadawany jest przedsiębiorstwom spoza Unii Europejskiej, które korzystają z procedury szczególnej rozliczania VAT. W art. 22f pkt. 3 updof czytamy, że podatnik może dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych, jeżeli wartość początkowa danego środka trwałego jest równa lub niższa 10 000 zł.
Ważne!
Jeżeli otrzymasz fakturę od sprzedającego, który posługuje się numerem VAT z prefiksem EU, nie możesz potraktować transakcji jako WNT! Taką transakcję należy rozliczyć jako import towarów lub usługi od kontrahenta spoza Unii Europejskiej.
Kiedy musisz posiadać NIP UE?
Prawo stanowi jasno: obowiązek posiadania europejskiego NIP-u dotyczy wszystkich przedsiębiorców, którzy mają zamiar zawierać transakcje w ramach:
- WNT (wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów),
- WDT (wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów),
- wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług (jeżeli obowiązek rozliczenia podatku VAT należy do nabywcy),
- wewnątrzwspólnotowego nabycia usług (jeżeli obowiązek rozliczenia podatku VAT należy do sprzedającego).
Czy trzeba posiadać NIP europejski, jeżeli podatnik jest zwolniony z VAT?
NIP UE będzie potrzebny także firmie zwolnionej z VAT, tak samo jak podatnikowi podatku VAT. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek.
Załóżmy, że podatnik planuje zrealizować transakcję w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a wartość WNT podatnika nie przekroczy kwoty 50 000 zł w skali roku. W takiej sytuacji i pod warunkiem, że podatnik ten korzysta ze zwolnienia z VAT, nie musi rejestrować się do VAT-UE.
Przepis ten znajdziemy w art. 97 ust. 2 ustawy o VAT.
Jak uzyskać NIP UE?
Jeżeli już na etapie zakładania działalności gospodarczej planujesz współpracę z zagranicznymi kontrahentami, zarejestruj się do VAT-UE. W tym celu należy wypełnić część C.3 formularza VAT-R w czasie rejestracji. Ten element formularza dotyczy transakcji wewnątrzwspólnotowych. VAT-R możesz dostarczyć do Twojego urzędu skarbowego lub wysłać go przez internet, korzystając z systemu ePUAP.
Jeżeli prowadzisz już działalność gospodarczą, NIP europejski uzyskasz dokładnie w ten sam sposób – wystarczy pobrać formularz VAT-R, wypełnić go i przekazać do właściwego dla Twojej firmy urzędu skarbowego – tradycyjnie lub elektronicznie.
NIP UE powinien zostać nadany w ciągu kilku dni, dzięki czemu w krótkim czasie po rejestracji będziesz mógł już prowadzić interesy z zagranicznymi kontrahentami.
Ważne!
Pamiętaj, że numer europejski numer identyfikacji podatkowej jest Ci potrzebny już w momencie zawierania pierwszej transakcji z podmiotem zagranicznym. Upewnij się więc, że wniosek o nadanie NIP UE złożysz jeszcze przed sfinalizowaniem transakcji.
